ریزش مو سکه ای؛ علائم، علل و انواع آلوپسی آره آتا

ریزش مو سکه ای یکی از شایع‌ترین اختلالات خودایمنی در پوست سر و بدن است که به‌ صورت ناگهانی و بدون درد رخ می‌دهد. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکول‌های مو حمله می‌کند و باعث ریزش مو به شکل لکه‌های گرد یا بیضی می‌شود. این مشکل می‌تواند در هر سنی رخ دهد؛ اما بیشتر در نوجوانان و جوانان دیده می‌شود. شدت این بیماری متفاوت است، گاهی تنها یک ناحیه درگیر می‌شود و گاهی چندین نقطه یا کل سر. در این مقاله به بررسی کامل علل، علائم و روش‌های درمان ریزش مو سکه‌ای می‌پردازیم.

ریزش مو سکه ای چیست؟

ریزش مو سکه ای یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکول‌های مو حمله می‌کند و باعث ریزش ناگهانی و موضعی مو می‌شود. این ریزش معمولاً به شکل لکه‌های گرد یا بیضی بدون التهاب یا زخم روی سر یا سایر نقاط بدن ظاهر می‌شود. شدت بیماری در افراد مختلف متفاوت است؛ ممکن است فقط چند لکه کوچک ایجاد شود یا تمام موی سر و بدن را درگیر کند. این بیماری درد یا خارش ندارد؛ اما از نظر روانی می‌تواند تأثیر زیادی بر فرد بگذارد.

انواع ریزش مو سکه ای

ریزش مو سکه‌ای یا آلوپسی آره‌آتا بسته به شدت و ناحیه‌ای که درگیر می‌شود، به چند نوع مختلف تقسیم می‌گردد. آشنایی با انواع این بیماری به درک بهتر علائم و انتخاب روش درمان مناسب کمک می‌کند:

آلوپسی آره‌آتا پَچ‌ دار (Patchy)

شایع‌ترین نوع ریزش مو سکه‌ای است که با یک یا چند لکه گرد بدون مو روی پوست سر یا سایر نواحی بدن ظاهر می‌شود.

آلوپسی توتالیس (Alopecia Totalis)

در این نوع، ریزش مو فقط به پوست سر محدود است اما کل موی سر از دست می‌رود. احتمال دارد از نوع پچ‌دار پیشروی کند.

آلوپسی یونیورسالیس (Alopecia Universalis)

شدیدترین نوع آلوپسی است که تمام موهای بدن از جمله سر، ابرو، مژه، ریش و اندام‌ها را درگیر می‌کند.

آلوپسی دیفیوز (Diffuse Alopecia Areata)

نوعی ریزش پراکنده و ناگهانی مو در سراسر سر که گاهی با دیگر انواع ریزش مو اشتباه گرفته می‌شود.

آلوپسی اپیسودیک یا بازگشت‌پذیر

این نوع از آلوپسی به صورت چرخه‌ای ظاهر می‌شود؛ یعنی ممکن است موها دوباره رشد کنند و سپس مجدد بریزند.

درک تفاوت بین این انواع به تشخیص سریع‌تر و مدیریت بهتر بیماری کمک می‌کند. هرچه تشخیص زودتر انجام شود، احتمال موفقیت درمان ریزش مو نیز بیشتر خواهد بود.

علت ریزش مو سکه ای

علت ریزش مو سکه‌ای عبارتند از:

1. ژنتیک: سابقه خانوادگی آلوپسی آره‌آتا احتمال ابتلا را افزایش می‌دهد.
2. بیماری‌های خودایمنی: اختلالاتی مانند تیروئیدیت هاشیموتو، لوپوس و ویتیلیگو با این نوع ریزش در ارتباط هستند.
3. واکنش خودایمنی: در این حالت سیستم ایمنی بدن به اشتباه فولیکول‌های مو را هدف قرار می‌دهد و باعث توقف رشد و ریزش مو می‌شود.
4. کمبود مواد مغذی: فقر آهن، ویتامین D و بیوتین رشد مو را مختل می‌کند.
5. مصرف برخی داروها: برخی داروها ممکن است باعث ریزش موقت مو شوند که به عنوان ریزش مو بر اثر مصرف دارو شناخته می‌شود.
6. استرس‌های شدید: فشارهای روحی یا جسمی می‌توانند سیستم ایمنی را تحریک کنند.
7. رژیم غذایی نامناسب: کاهش ناگهانی کالری، کمبود پروتئین یا ویتامین‌های ضروری در رژیم غذایی می‌تواند منجر به ضعف فولیکول‌های مو و شروع ریزش مو بعد از رژیم شود.

تشخیص دقیق علت این نوع ریزش و شروع درمان مناسب در مراحل اولیه، نقش مهمی در کنترل آن دارد و می‌تواند از گسترش نواحی بدون مو جلوگیری کند.

علائم آلوپسی آره آتا

علائم ریزش سکه‌ای مو یا آلوپسی آره‌آتا معمولاً به‌صورت ناگهانی ظاهر می‌شوند و شامل موارد زیر هستند:

• ریزش گسترده مو: در موارد شدید، ممکن است تمام موهای سر (آلوپسی توتالیس) یا حتی کل بدن (آلوپسی یونیورسالیس) دچار ریزش شوند.
• ریزش ناگهانی مو: موها معمولاً در مدت کوتاهی و به‌صورت دسته‌ای می‌ریزند، بدون اینکه التهاب یا زخم مشخصی وجود داشته باشد.
• فرورفتگی و شکنندگی ناخن‌ها: ناخن‌ها ممکن است دارای نقاط یا شیارهای ریز شوند که نشانه درگیری ناخن‌ها در بیماری است.
• خارش یا سوزش پوست سر: برخی بیماران پیش از شروع ریزش مو، احساس خارش یا سوزش در محل را تجربه می‌کنند.
• لکه‌های گرد و بدون مو: رایج‌ترین علامت آلوپسی آره‌آتا که به‌طور ناگهانی روی سر، ریش یا ابرو ظاهر می‌شود.

تاثیر استرس در ریزش مو سکه ای

استرس نقش مهمی در بروز و تشدید ریزش مو سکه‌ای دارد؛ زیرا می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تحریک کند و باعث حمله به فولیکول‌های مو شود. استرس‌های شدید یا طولانی‌مدت می‌توانند فرآیند بهبود را کند کرده و احتمال برگشت بیماری را افزایش دهند. به همین دلیل مدیریت استرس از جمله عوامل مهم در درمان و پیشگیری از پیشرفت ریزش مو سکه‌ای به شمار می‌آید.

نحوه تشخیص ریزش مو سکه ای

نحوه تشخیص آلوپسی آره آتا معمولاً با معاینه بالینی و مشاهده لکه‌های گرد بدون التهاب روی پوست سر یا بدن انجام می‌شود و در موارد نیاز از تریشوسکوپی یا بیوپسی پوست سر برای تایید تشخیص استفاده می‌شود. این روش‌ها به تمایز آلوپسی آره‌آتا از سایر انواع ریزش مو کمک می‌کنند. درمان ریزش سکه ای مو بستگی به شدت بیماری دارد و شامل داروهای موضعی، تزریق کورتون در نواحی آسیب‌دیده و درمان‌های سیستمیک می‌شود. بنابراین، تشخیص دقیق و به موقع توسط متخصص پوست اهمیت زیادی در روند درمان و پیشگیری از پیشرفت بیماری دارد.

تفاوت ریزش مو سکه ای با طاسی ارثی

ارتباط ریزش موی سکه ای با بیماری های خودایمنی

ریزش موی سکه‌ای ارتباط نزدیکی با بیماری‌های خودایمنی دارد؛ زیرا در این حالت سیستم ایمنی بدن به اشتباه فولیکول‌های مو را هدف قرار می‌دهد و باعث ریزش مو می‌شود. بسیاری از افراد مبتلا به آلوپسی آره‌آتا ممکن است دچار سایر بیماری‌های خودایمنی مانند تیروئیدیت هاشیموتو، ویتیلیگو، لوپوس یا دیابت نوع 1 نیز باشند. این ارتباط نشان‌دهنده نقش مهم اختلالات ایمنی در بروز ریزش موی سکه‌ای است و بررسی دقیق سابقه پزشکی بیمار برای تشخیص و مدیریت بهتر بیماری ضروری است.

سوالات متداول درباره ریزش مو سکه ای

1. ریزش مو سکه ای در مردان و زنان چه تفاوتی دارد؟

ریزش مو مردان معمولاً به شکل لکه‌های گرد و محدود روی پوست سر ظاهر می‌شود و ممکن است سریع‌تر پیشرفت کند، در حالی که ریزش مو در زنان بیشتر به صورت پراکنده و نازک شدن کلی موها بروز می‌کند. عوامل هورمونی و استرس در ریزش مو زنان نقش مهم‌تری دارند و الگوی ریزش در آنها گسترده‌تر است.

2. آیا ریزش موی سکه ای خطرناک است؟

ریزش موی سکه‌ای به‌طور کلی خطر جانی ندارد؛ اما می‌تواند تأثیرات روانی و اجتماعی قابل توجهی روی فرد بگذارد و باعث کاهش اعتماد به نفس شود.

3. آیا امکان بازگشت موها در ریزش سکه‌ای وجود دارد؟

بله، در بسیاری از موارد ریزش مو سکه‌ای امکان بازگشت کامل یا جزئی موها وجود دارد، به‌ویژه اگر درمان به موقع شروع شود. با کنترل واکنش‌های سیستم ایمنی و استفاده از داروهای موضعی یا تزریقی، فولیکول‌های مو می‌توانند به فعالیت طبیعی بازگردند و موها دوباره رشد کنند.

4. آیا تراشیدن موها در ریزش مو سکه‌ای مؤثر است؟

تراشیدن موها تأثیر مستقیم بر روند بهبود ریزش مو سکه‌ای ندارد و نمی‌تواند درمان قطعی باشد؛ اما برخی افراد معتقدند که این کار می‌تواند رشد موهای جدید را تسهیل کند، اگرچه شواهد علمی کافی برای تأیید این موضوع وجود ندارد.

5. آیا ریزش مو سکه ای دائمی است؟

ریزش مو سکه‌ای معمولاً موقتی است و در بسیاری از موارد موها به‌صورت کامل یا جزئی دوباره رشد می‌کنند؛ اما در برخی افراد ممکن است ریزش مو به شکل مزمن و طولانی‌مدت ادامه یابد.

6. ریزش مو سکه‌ای در کودکان نشانه چه مشکلی است؟

ریزش مو سکه‌ای در کودکان معمولاً نشان‌دهنده یک واکنش خودایمنی است و می‌تواند با دیگر بیماری‌های خودایمنی یا مشکلات سیستم ایمنی همراه باشد، بنابراین نیاز به بررسی دقیق دارد.

7. آیا ریزش مو سکه‌ای باعث طاسی دائمی می‌شود؟

ریزش مو سکه‌ای معمولاً باعث طاسی دائمی نمی‌شود، مگر در موارد نادر که بیماری شدید و پیشرفته باشد و فولیکول‌های مو به‌طور کامل تخریب شوند.

جمع‌ بندی؛ ریزش مو سکه ای چقدر شایع است؟

آلوپسی آره آتا یکی از شایع‌ترین انواع ریزش موهای خودایمنی است که در همه سنین و جنسیت‌ها ممکن است رخ دهد. این بیماری معمولاً به صورت لکه‌های گرد و بدون درد روی پوست سر ظاهر می‌شود و می‌تواند به سرعت پیشرفت کند. تشخیص به موقع و درمان مناسب نقش کلیدی در کنترل و برگشت موها دارد. به همین دلیل، آگاهی از علائم و مراجعه به متخصص برای جلوگیری از پیشرفت بیماری بسیار مهم است.

• ریزش مو ناشی از فولیکولیت؛ آیا کاشت مو راه حل قطعی است؟ تاریخ انتشار : 1403-12-27تاریخ بروز رسانی : 1404-01-23
• علل ریزش مو در مردان؛ راهنمای کامل تشخیص و درمان تاریخ انتشار : 1404-03-05تاریخ بروز رسانی : 1404-03-07
• ریزش مو در زنان؛ بررسی علل، انواع و روش های درمان تاریخ انتشار : 1404-03-08تاریخ بروز رسانی : 1404-03-10
• ریزش مو بر اثر مصرف دارو؛ چگونه ریزش موی دارویی را درمان کنیم؟ تاریخ انتشار : 1404-02-25تاریخ بروز رسانی : 1404-02-27
• ریزش مو؛ بررسی کامل دلایل، انواع و علائم آن تاریخ انتشار : 1404-02-22تاریخ بروز رسانی : 1404-03-02